Aşıklık Geleneği Nasıl Yaşatılabilir

AŞIKLIK, KÜLTÜRDEN MEDENİYETE UZANAN İNCE YOL
Aşıklar, Halk ozanı ve şairler eserleriyle, söylemleri ile toplumu şekillendirici, öz kültürün taşıyıcısı olarak görülmektedir.
Âşıklar, tarihten aldıkları mirası, gelecek kuşaklara aktarmanın yanısıra eskiye ait kültürel bilgilerin canlı hafızası olarak da bilinmektedir.

Ancak şimdilerde bir aşığımızın dediği gibi;
“Ah dünyanın devranı demi bozuldu
Ne söylesek çare etmiyor beyim”

Âşıklık geleneğinin istenen düzeye ulaşmamasının ve yeterince ön plana çıkmamasının en önemli nedenlerinden birisi de medyanın  geleneğe olan ilgisizliği diyebiliriz. Programlarda, Yarışmalarda ve dizilerde geleneğe yer verilerek desteklenebilir.
Aşıklık geleneğinin şampiyonalar, sanat festivalleri, resepsiyonlar gibi büyük organizasyonlarda boy gösterememesi, yine yeterli desteği  görememesindendir.
Azerbaycan Türkleri ‘Âşığı halk saklar.’ derler. Yani millet onu korur. Bizler de bu değerimizi tekrardan diriltmenin ve geliştirmenin çarelerini aramalıyız.

AŞIKLIK GELENEĞİ; GÖNÜLDEN, TELDEN VE DİLDEN GELEN SES-DUYGU
Âşıklık geleneği, kültür varlığımızın önemli bir bölümünü oluşturmaktadır. Âşıklık çağlar süren deneyimlerden geçerek biçimlenmiş, kendine özgü icra töresi, geleneğe dayalı yapısı, âşık olmak, âşıklığı sürdürmek için uyulması gereken kuralları olan bir gelenektir.
Âşık edebiyatı, ozan geleneğinin Anadolu'da yaşama biçiminin değişimiyle ortadan kalkması üzerine oluşmuştur.
âşıkları yönlendiren kurallar bütününe de "âşıklık geleneği" adı verilir."

ÂŞIKLIK GELENEKLERİ
Âşıklık geleneği diğer kültür değerlerinde olduğu gibi, belirli bir işlevi yerine getirmek, bir ihtiyacı karşılamak üzere geleneksel kültürün yarattığı kültür değeridir.
 Halk şiirinde Âşıkların şiirlerini dörtlük düzenine göre söylemesi gelenektendir. Yine dörtlük düzeninde hece ölçüsünü ve bu ölçünün yedili, sekizli, onbirli olanlarını kullanmaları geleneğin belirgin örneklerindendir.
Âşıklık geleneklerini şu şekilde sıralamak mümkündür:
1-Mahlas Alma
2-Rüya Sonrası Âşık Olma. (Bade içme)
3-Usta - Çırak
4-Atışma - Karşılaşma
5-Leb - değmez (dudak değmez)
6-Askı (muamma)
7-Dedim - Dedi Tarzı Söyleyiş
8-Tarih Bildirme
9-Nazire Söyleme
10-Saz Çalma’dır
Derleyen  Nezir Ötegen