Zilede Yeniden Kerpiç Evlere İlgi

Zilede Yeniden Kerpiç Evlere İlgi
08 Temmuz 2024 - 15:36

ZİLEDE YENİDEN  KERPİÇ EVLERE İLGİ

KERPİÇ, YENİDEN YAPININ TEMEL MALZEMESİ OLMA YOLUNDA İLERLİYOR.

SOMUT OLMAYAN KÜLTÜREL MİRASA SAHİP ÇIKILIYOR

Yaşayan İnsan Hazineleri Ulusal Envanterine Kerpiç ustalığı dahil edilmeli 

ZİLE DE KERPİÇ KONAKLARIN YAPIMINA BAŞLANDI.

ZİLEDE TARİH, KÜLTÜR VE SOKAKLAR YENİDEN CANLANIYOR


Kayseri NNY Üniversitesinde12-13-14 Eylül  tarihlerinde düzenlenecek KERPİÇ'24 Kongresi öncesinde Zile’de  Aydan Özkan tarafından unutulmaya yüz tutan değerlerimizden Kerpiç ustalığı yeniden canlandırılmaya başlanarak ilk kerpiç ev için kerpiç dökümüne başlandı.

Kerpiç, yeniden yapının temel malzemesi olma yolunda ilerliyor.
 
Kültür ve Turizm Bakanlığı Araştırma ve eğitim Genel Müdürlüğü tarafından kayıt altına alınan Yaşayan İnsan Hazineleri Ulusal Envanterine Yaşayan İnsan Hazineleri Ulusal Envanterine Kerpiç ustalığı dahil edilebilir. 

Bu kapsamda, Sindelhöyük Mahallemizden Kerpiç ustası Halil Ayhan da 80 yaşına rağmen Kerpiç konusunda bilgi ve tecrübelerini uygulamaya başlaması da ayrı bir değer katmaktadır.

Yapılan çalışmalar neticesinde Zile kerpiç evlerinin UNESCO Dünya mirası kapsamına alınması  için bir girişim başlatılabilir 

ZİLE KERPİÇ EVLERİ 
Zile Kerpiçleri, Zile'de 2 ayrı mekanda ilkbahar ve sonbahar sonlarında yapılır. Su kaynağının yanında kolay ulaşılabildiği ve killi toprağın olduğu,nakliye kolaylığı olan yerlerden, Köyün doğusunda Garip Cevizler ve harmanlar bölgesinde Acısu'dan gelen su arkının tam kenarında Kerpiç renkleri kirli sarı ve kirli beyaz olarak hazırlanır.
Köyün batısında Yenipınar’dan çıkarılan  killi toprak elenir, saman, saman artığı kesmük,sap kırıntıları (biraz iri samanın düğümlü bölümleri) ile önce bir iki sefer kuru olarak karıştırılır, sonra da uygun kıvama gelinceye kadar su ile karıştırılır.
Karılarak yığın haline getirilmiş çamur gölgelikte bir-iki gün mayalanacakmış gibi bekletilir.
HAZIRLIK VE EBAT
Daha önce kerpiç serilecek zemin gözden geçirilerek islâh edilir bir marangozun hazırladığı kalıpları ıslatıp ince saman serpildikten sonra çamur harcı el arabası veya kürekke ile taşınarak dökülür, ameleler dizlerine kadar sıvadığı ayakları ile kalıptaki harcı sıkıştırırlar.
En sonunda da mala ve mastarla üstü düzlenir.
Kalıp/kerpiç ölçüsünü ev duvarları kalınlıkları 12x(20)x40 cm
Toprak ve kil dengesi de önemlidir. Toprağın içindeki kil miktarı öyle bir ayarlanmalı ki kerpiç duvar, yağmurdan erimeyecek, yanmayacak, çatlayıp kırılmayacak hatta ufalanmayacak!
KARIŞIM ORANI
Bu yüzden Yapı Malzemesi % 33 kil, %67 samanlı, lifli toprak olmalı.
Saman, kesmük sap, lif oranı da 1m³ çamur içinde 10 kg olmalı.
Kerpiç evlerin temelden su basmana kadar duvarları köy çevresinde çok bol olan taş ile yapılır.
USTANIN SAĞLAMLIK TESTİ
Kerpiçler çevrilerek, altüst yapılarak kuruduktan sonra basınç testi için ve bilirkişi 
Seçtiği kurumuş 2 kerpiçi 30 cm arayla koydurur üstüne de 3.kerpici koyarak çalışanlardan birini kerpiç üstüne çıkararak test ettirirdi.

Nezir Ötegen  


YORUMLAR

  • 0 Yorum