Zile Ve Develi İçin Müjdeli Haber

15 Ocak 2024 - 13:03

12-13-14 eylül 2024 tarihlerinde düzenlenecek olan KERPİÇ'24 KONGRESİNİN KAYSERİ NUH NACİ YAZGAN ÜNİVERSİTESİ EV SAHİPLİGİNDE YAPILMASI ONAYLANDI.

ZİLE KERPİÇ EVLERİ DEVELİ, KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI VE KAYSERİ BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ KATKILARIYLA
UNESCO DÜNYA MİRAS LİSTESİNE GİREBİLİR.

ZİLE KERPİÇ EVLERİ, KORUNARAK GELECEK KUŞAKLARA YAŞAYAN VE YAŞANAN BİRER HAZİNE OLARAK AKTARILABİLİR.

10. Uluslararası Kerpic’23 “Gain Information From The Traditional Earthen Architecture” konulu kongre Dicle Üniversitesinde düzenlenmişti.

26-28 Ekim 2023 tarihleri arasında düzenlenen kongreye,Kayseri Nuh Naci Yazgan Üniversitesi Güzel Sanatlar ve Tasarım Fakültesi İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Bölümü Dr. Öğr. Üyesi Gözde KUZU DİNÇBAŞ ve ekibi Develi İlçemiz Zile mahallesindeki korunan ve korunabilecek kerpiç evler ile kongreye katılım sağlayarak
başarılı bir sunum yapmışlardı.

Kerpiç, yeniden yapının temel malzemesi olma yolunda ilerliyor.

Diyarbakır Dicle Üniversitesi'nde düzenlenen 10. Uluslararası Kerpic kongresinde, toprağın ve dolayısı ile Kerpiç'in yeniden yapı malzemesi olarak kullanılması konusu gündemin ön planına çıktı.

ZİLEDEKİ KERPİÇ EVLER VE DİĞER TARİHİ YAPILAR TESCİLLENEREK BÖLGENİN SİT ALANI OLARAK İLAN EDİLME GİRİŞİMLERİNİN ARDINDAN TARİHİ YAPILARIN RÖLÖVE, RESTİTÜSYON VE RESTORASYON PROJELERİNİN HAZIRLANARAK ASLINA UYGUN ONARIMLARININ YAPILMASI, YENİDEN İŞLEVLENDİRİLEREK KORUNMALARI VE GELECEK NESİLLERE AKTARILMALARI OLDUKÇA ÖNEMLİDİR.

ZİLE’NİN KAYSERİ KÜLTÜR YOLU HARİTASINA KATILIMI İLE BÖLGENİN TURİZM ODAKLI GELİŞMESİ SAĞLANABİLİR. BU DA BÖLGENİN EKONOMİK ANLAMDA KALKINMASINI DESTEKLEYEBİLİR.

KERPİÇ'24
Kongresi 12-13-14 Eylül günlerinde Nuh Naci Yazgan Üniversitesi ev sahipliginde gerçekleşecektir.

Unesco ve Kültür Turizm Bakanlığı desteği ile yapılacak olan ULUSLARARASI KERPİÇ'24 kongresi için;
10 ocak 2024 tarihinde duyuru yapılmıştır.

31 mayısa kadar kongrede sunumları yapılacak olan bildirilerin özet ve tam metinleri toplanacaktır.

KONGRE PROGRAMI
*Üç gün (12-13-14 eylül 2024) sürecek olan kongre programı Kerpiç ile ilgili akademik sunumları, çalıştayı, gala yemeğini ve teknik geziyi içermektedir.

* ⁠İlk iki gün (12-13 eylül) sunumlar ve çalıştay NNY Üniversitemizde yapılacak, aynı günün akşamı protokol ile birlikte Gala Yemeğine katılım sağlanacaktır.

*Üçüngü gün (14 eylül) teknik gezi ile kongre sonlanacaktır.

BİZE DÜŞEN NE GÖREVLER OLABİLİR?

Yapılan çalışmalar neticesinde Zile evlerinin UNESCO Dünya mirası kapsamına alınması için bir girişim başlatilabilir mi?

Zile deki mesken sahiplerinden nasıl bir katkı beklenir?

Büyük şehir belediyesinden bu çalışma için özel bir imar koruma kararı beklenir mi?

Çevre Bakanlığından bu konuda bir destek beklenir mi?

Kongrenin teknik gezi kısmında Zile kerpiç evleri gezisi için sponsor bulunabilir mi?

ZİLE KERPİÇ EVLERİ
Zile Kerpiçleri hakkında İbrahim Kozanoglu"nun araştırma yazısına göre;
Zile'de evlerin duvarlarını yapmak için kullanılan kerpiç 1970'li yıllara kadar dökülerek ev yapımında kullanıldı.
Kerpiç, Zile'de 2 ayrı mekanda ilkbahar ve sonbahar sonlarında yapılır. Su kaynağının yanında kolay ulaşılabildiği ve killi toprağın olduğu,nakliye kolaylığı olan yerlerden, Köyün doğusunda Garip Cevizler ve harmanlar bölgesinde Acısu'dan gelen su arkının tam kenarında Kerpiç renkleri kirli sarı ve kirli beyaz olarak hazırlanır.
Köyün batısında Yenipınar’dan çıkarılan killi toprak elenir, saman, saman artığı kesmük,sap kırıntıları (biraz iri samanın düğümlü bölümleri) ile önce bir iki sefer kuru olarak karıştırılır, sonra da uygun kıvama gelinceye kadar su ile karıştırılır.
Karılarak yığın haline getirilmiş çamur gölgelikte bir-iki gün mayalanacakmış gibi bekletilir.

HAZIRLIK VE EBAT
Daha önce kerpiç serilecek zemin gözden geçirilerek islâh edilir bir marangozun hazırladığı kalıpları ıslatıp ince saman serpildikten sonra çamur harcı el arabası veya kürekke ile taşınarak dökülür, ameleler dizlerine kadar sıvadığı ayakları ile kalıptaki harcı sıkıştırırlar.

En sonunda da mala ve mastarla üstü düzlenirdi.
Kalıp/kerpiç ölçüsünü ev duvarları kalınlıkları 12x(20)x40 cm
Toprak ve kil dengesi de önemlidir. Toprağın içindeki kil miktarı öyle bir ayarlanmalı ki kerpiç duvar, yağmurdan erimeyecek, yanmayacak, çatlayıp kırılmayacak hatta ufalanmayacak!

KARIŞIM ORANI
Bu yüzden Yapı Malzemesi % 33 kil, %67 samanlı, lifli toprak olmalı.
Saman, kesmük sap, lif oranı da 1m³ çamur içinde 10 kg olmalı.
Kerpiç evlerin temelden su basmana kadar duvarları köy çevresinde çok bol olan taş ile yapılır.

USTANIN SAĞLAMLIK TESTİ
Zile kerpiç evlerinin çoğunun ustalığını 1920 ortalarında başlayarak yapan, yaşlılığında da 2 köy camiini yaptıran en büyük usta Mevlüt UZEL Çavuş'tu.
Kerpiçler çevrilerek, altüst yspılarak kuruduktan sonra basınç testi için ve bilirkişi olarak Mevlüt Çavuş gelir, Seçtiği kurumuş 2 kerpiçi 30 cm arayla koydurur üstünede 3.kerpici koyarak çalışanlardan birini kerpiç üstüne çıkararak test ettirirdi.

Mevlüt çavuşun ustalığını anlatan köy büyükleri :
Aşağıda çalışan 2 amele ne çamur harcı ne de kerpiç yetiştiremezler ustayı kızdırırlarmış. Çavuş bilmem kaç kg'lık kerpici tek eli ile alır, istediği yere olması gerektiği gibi yerleştirmiş.

NAKLİYE
Harman yerindeki kerpiçleri inşaat alanına taşımak için: eşek ve katırların semeri üzerine yapılan yaklaşık 10 kerpiç sığan ahşap aparatla, kağnı, belki at arabası sonraki yıllarda traktör römorku ile taşınmış olabilir.

Derleyen Nezir Ötegen 14.1.2024 DeveliZİLE VE DEVELİ İÇİN MÜJDELİ HABER