HALK TAKVİMİ, YAŞATILMASI GEREKEN VE YÜZ YILLARIN BİRİKİMİ  VE KÜLTÜREL BİR MİRASTIR 

HALK TAKVİMİ,
YAŞATILMASI GEREKEN VE YÜZ YILLARIN BİRİKİMİ 
VE KÜLTÜREL BİR MİRASTIR 

NİSAN AYI VE SİTTE-İ SEVİR 

Sitte Sevir, her saati bir devir
Sitte-i sevür, kapıyı çevür
Sitte-i sevir, kütüğü devir

"Kork aprilin beşinden, camızı ayırır eşinden, hele-hele on beşinden"

Geçmişten günümüze kullanılan takvimlerin
dışında bir de  halk takvimi vardır.
HALK TAKVİMİ 
Halk takvimi, yöre insanının temelde kültürel miras olarak edindiği doğal olgularla,
  uzun süreli deneyimlere dayalı ilişkilerin kurulduğu 
 zaman-hayat ikilisinin bir tezahürü  olarak tanımlayabiliriz.

13-14 Nisan’a eskiler, “martın otuzu” derdi. Fırtına beklenirdi. "Mart dokuzu, dokuzunun dokuzu, o da olmazsa martın otuzu" deyimi kullanılırdı 

Abrıl Beşi Fırtınası: Abril ayının 5. gününde (18 nisan) görülen sayılı fırtınadır. Çok şiddetli soğuk olur. Halk: Sakın abril beşinden camızı ayırır eşinden!” diyerek bilmeyenleri bu fırtınaya karşı uyarırdı.

TEKLİF 
Bu günler giyim  kuşamda tedbirli davranma, çeketleri, kabanları,  kazakları, şemsiyeleri hazır bulundurmakta  fayda var.

ÖNERİ 
Meteoroloji hava tahmin raporlarında, haritalarda, grafiklerde "Halk Takvimi"ni kullansa iyi olur

SİTTE-İ SEVİR 
Sitte-i Sevir: Abril ayının 7. günü ile 12. günü ( 20-25 nisan) arasında 6 gün süren sayılı fırtınadır. Bu fırtına “Sitte Sevir, her saati bir devir” deyimiyle,
Her anı değişkenlik yaşana bilen, çok değişkenli bir zaman dilimi şeklinde tanımlanır.

'6' rakamını ifade eden 'Sitte' ile boğa burcu anlamını taşıyan 'Sevr/Sevir' kelimelerinin birleşmesiyle oluşan Sitte-i Sevr soğukları 21-26 Nisan tarihlerini kapsıyor. Bu tarihlerde çeşitli rüzgar, fırtına ve hava olayları meydana gelmektedir.

Sitte-i Sevr, eski dönemlerde sıkça kullanılmıştır. Özellikle Anadolu'da yaşayan çiftçiler, "Sitte-i sevir, her saati bir devir", denizciler ise "Sitte-i sevür, kapıyı çevür" sözleriyle insanları uyarmışlardır.

Sitte-i sevir, kütüğü devir
 ince odunlar yetmez daha büyük tedbirler almak gerekir
Fırtınası ve soğuğu ile meşhur bu altı günü tarif etmek için halk arasında “Sitte-i Sevir, kapıyı çevir ya da Sitte-i Sevir, her saati bir devir” deniyor

 Rumi takvimde 18 Nisana Aprilin beşi deniyor.  O gün, "Camız Kıran Fırtınası" yaşandığı için hayvanların burnu ahırdan bile çıkarılmıyor. Eskiler bu nedenle, "Kork aprilin beşinden, camızı ayırır eşinden, hele-hele on beşinden" diyor. Poyraz oldukça keskin eserken dolu yağarsa yeni uyanmaya başlayan ağaçları soğuk alıyor, özellikle kayısı, badem ve kiraz ağaçları çok etkileniyor.

Ancak Nisan ayının sürprizleri bunlarla bitmiyor. Bir de “April Beşinin Beşi” var ve bu da Rumi takvime göre, 18-23 Nisan günlerine denk geliyor. Yine fırtına bekleniyor. Soğuk, kısmen de kar beklentisi bulunuyor ancak Aprilin beşi kadar etkili olmuyor.

Tabii en sıkıntılısı ise 21-26 Nisan’a denk gelen günler.

FIRTINA TAKVIMI
NISAN AYI FIRTINALARI
Kırlangıç Fırtınası    8 Nisan – 10 Nisan     2 Gün
Fırtına    9 Nisan – 10 Nisan    1 Gün
Fırtına    11 Nisan – 13 Nisan    
2 Gün
Kuğu Fırtınası    16 Nisan – 19 Nisan    3 Gün
Sitte-i Sevr    21 Nisan – 27 Nisan    6 Gün
Fırtına    29 Nisan – 2 Mayıs    3 Gün

 Derleyen Nezir Ötegen 13.4.2024 Develi