Anadolu'nun Ata Tohumlarından Gacer'e artan ilgi,  Ekim alanını artırıyor


25 Ocak 2023 çarşamba günü Develi Belediyesi tarafından Halk  Pazarında 27 üreticiye tohumluk 13 ton gacer dağıtımı yapıldı.
 Dağıtımı yapılan gacer ürününün bedelinin yüzde 75'i Develi Belediyesi  tarafından karşılandı.

GACER ÜRÜNÜNE AKADEMİK DESTEK VE GELİŞİM SÜRECİ 
Develi ilçesinde tohumları korunarak günümüze  gelmesi az sayıda çiftçi tarafından sağlanan 
Gacer buğdayı, sofralara çok çeşitli ürün ile bolca gelmeye hazırlanıyor.

Gacer Buğdayı ile ilgili ilk akademik çalışma,
Kayseri Üniversitesi, Safiye Çıkrıkçıoğlu Meslek Yüksekokulu, Bitkisel Ve Hayvansal Üretim Bölümünden 
Doç.Dr.Sancar Bulut tarafından  başlatıldı. Sancar Bulut; Develi ilçesinde sayılı çiftçi tarafından hala yetiştirilmektedir. Bu buğday türünün bilimsel adı kavuzlu buğdaydır (Triticum turgidum L. var. dicoccum). Tohumların kavuzlu olması ekimini ve doğrudan sofrada kullanımını biraz olsun zorlaştırmaktadır. Bu nedenle üreticiler tarafından kullanımı her geçen gün azalmıştır. Gacer harmanlanıp kavuzları uzaklaştırıldıktan sonra işlenmiş bulgura ve pirince alternatif olabilecek kullanım alanına sahip olduğunu,
 bu ürünü yerinde yaygınlaştırmanın temelinde üretici birliği ve yüksek kapasiteli temizleme fabrikası yatmaktadır dedi

KAYÜ-DEVELI SEYRANİ KAMPÜSÜNE ATA TOHUMU MERKEZİ KURULDU 
Kayseri Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Kurtuluş Karamustafa, koruma altına alınan Gacer buğday türü tarımının yörede yaygınlaştırılmasını beklediklerini ve bu buğday türünden elde edilen ürünün  çeşitlendirileceğini belirterek, Kayseri Üniversitesi bünyesinde kurulan ve Develi Seyrani Kampüsünde  faaliyet gösteren Ata Tohumu Uygulama ve Araştırma Merkezi'nin de 'Develi Gaceri'nden başka Anadolu'nun zenginliği olan tüm genetiği bozulmamış ata tohumlarını koruma anlamında çalışmalarına devam edildiğini belirtti.

EKİM ALANI GENİŞLETİLİYOR 
Develi Kaymakamı Mehmet Tunç, Gacer Buğdayı ile elde edilen ürünlere artan ilgiye katkı sağlamak amacıyla 2023 yılı yaz döneminde Gacer ekmek isteyen çiftçilere Develi Belediyesi tarafindan İlçe Tarım Orman Müdürlüğü aracılığı ile tohumluk gacer dağıtımı başlattıklarını belirterek 
Yüksek kalitede protein, nişasta ve mineral içeriğine sahip, genetiği değiştirilmemiş, organik tarıma çok uygun bir ata tohumu olan 'Develi Gaceri'nin kullanımının yörede tekrar yaygınlaştırılması ve bu lezzetin Anadolu mutfaklarına yeniden inebilmesi gerektiğini söyledi 

GACER'DEN ALTERNATİF ÜRÜNLER ELDE EDİLECEK 
Kayseri Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Memduh Büyükkılıç, “ Gacer buğdayı önemli bir değer. Gacer buğdayı konusunda üreticimizi bilgilendirmek ve üretimi artırmak için çalışıyoruz. Yüzyıllarca yöre çiftçisi tarafından ekilen Gacer ürününün, sofralara ekmek olarak gelmesi de Develi lezzetlerini çok iyi anlatıyor” 
 Kaplıca buğday grubuna giren 28 kromozomlu tahıl,  Develi’nin köylerinde yetiştirilen Gacer buğdayı, genetiği değiştirilmemiş ata soyu olan antik bir buğday türüdür. Develi ilçesiyle adı özdeşleşmiş Gacer buğdayından yapılan ekmek, zengin protein içeriği, kepekli öğütülmesi ve tam organik olması ile diğer ekmeklere rakip olacaktır. Yüksek lif ve kepek içeriği, düşük glisemik indeksi ile hazmı kolaylaştıran ekmek, kilo problemi yaşayanlar için çare olabilecektir. Gluten içeriğinin düşüklüğü ile de dikkat çeken Gacer buğdayı, posa içeriği bakımından çok iyi ve protein içeriğinin kaliteli olmasından dolayı tercih edilmektedir. Gacer diğer tahıllardan farklı olarak hiçbir işlem görmeden direk tarladan harman sonrası tüketilebildiği için besin kayıplarına da uğramamaktadır dedi.

GACER BUĞDAYLARIN ATASIDIR.
Kayseri İl Tarım ve Orman Müdürü Mustafa Şahin  "Gacer buğdayı, buğdayların atasıdır. Ata tohumlarımızdan biri olan ve nişastasından pirince kadar alternatif olarak değerlendirilen gacer buğdayının glüteninin düşük olduğu bilinmekte ve bu alanda çalışmalar yapılmakta olduğunu belirtti.

ATALIK TOHUMLARIMIZ BU COĞRAFYANIN KÜLTÜR MİRASIDIR.
Develi yöresinde sayılı çiftçiler tarafından yetiştirilen kavuzlu Gacer buğdayı için Develi Belediyesi ve Kayseri Üniversitesi ortaklığında yapılan Coğrafi İşaret başvurusu "Develi Gaceri' ismiyle 22 Haziran 2022 tarihinde 1155 numara ile Mahreç işareti olarak tescil edildiğini belirten 
Develi Belediye Başkanı Mehmet Cabbar da yaptığı açıklamada;  Kayseri Valimiz Gökmen Çiçek'in destekleri ve  Kaymakamlığımızla birlikte proje geliştirerek Gacer'den elde edilen ürünlerinin satışının yapıldığı bir kadın Kooperatifi kurularak  halkımızın istifadesine de  sunulmuştur dedi.

ÇEMEN'S  DEN GACERE DESTEK
Ustasının Elinden söylemi ile 12 yılı aşkın süredir Kayseri Mutfağını ve Yöresel Ürünlerini ülkemizde başarılı bir şekilde temsil eden Çemen's kurucusu Hülya Tiritoğlu: ”Yaklaşık 3 yıl önce Genetiği değiştirilmemiş atalık buğday olan Gacer’i, Kayseride tanıtmak için , Üretim merkezimizde gacer unu ile arge çalışmalarına başladıklarını belirtti ve 
Gacer unlu bu ürünleri Çemen’s Gurme mağazalarında, ürün gamına ekleyerek müşterilerimiz ile buluşturduk. Günyüzüne çıkmamış atalık buğdayımızın daha iyi tanıtılması için mağazalarımızı ziyaret eden kişilere yerinde tadım yaptırarak, bu lezzet ile tanışmalarını sağladık. olumlu tepkiler aldık. E-Ticaret sitemize de koyduğumuzda ürün ile yüzlerce soru ile karşılaştık ve beklenenin üzerinde bir taleple karşılaştık. Coğrafyamız için önemli olarak gördüğümüz ürünlerden olan gacer buğdayından elde edilen unla hazırlanmış çeşitli ürünler için kolları sıvadık ve bu doğrultuda ür-ge faaliyetlerimiz devam etmektedir” dedi.

15 YILLIK SÜREÇ 
2008 yılında Pirinç üretiminde oluşan sorunlar neticesinde Develi Belediyesi tarafından yöresel ata tohumları ve lezzetler araştırması esnasında gündeme gelen Gacer ürünü ile ilgili Gastronomi uzmanlarının ilgisi yanında akademik çevrelerin de gacer ile ilgili bilimsel araştırma başlatmaları, Develi Belediyesi ve Kayseri Büyükşehir Belediyelerinin ekipman desteği Gacere olan ilgiyi her gecen gün artırmıştır.
 15 yıllık bir süreç icerisinde Develi Belediyesi Tarım ve Orman İl ve İlçe Müdürlüğü ile  akademik çevrelerin yanı sıra,  2008 yilindan beri Ulusal ve yerel  Televizyonlarda programlar yapan lezzet avcılarına gacerli ürünler geliştirerek tanıtımını saglayan başta Epce Köyünden Gacer üreticisi Doğan Özdemir ile ailesinin, Şahmelik Köyünden Recep Çiftçi, Kale Köyünden 
 merhum Cuma Özmen'in de büyük katkıları olmustur.
Bütün bu  gelişmeler  sonunda Ata tohumumuz Develi Gacer buğdayından elde edilen bulgur, gendime, nişasta ve unlu mamüller olarak Ekmek, poğaça, simit, mantı,  köfte, dolma, sarma, pilav, çorba, erişte, su böreği, tatlılardan baklava, kek, dolaz, helva gibi onlarca ürün elde edilerek sofralarımızdaki lezzetlere lezzet katmaya başladı.
Emegi geçen katkısı olan herkese teşekkür ediyoruz.
Nezir Ötegen