Develi ve Erciyes Mö 9.Yy Da Tabal Ülkesinin De Merkezınde Ve Önemli Tıcaret Yol Ağında İdi

DEVELİ VE ERCİYES 
MÖ 9.YY DA 
TABAL ÜLKESİNİN DE MERKEZINDE VE ÖNEMLİ TICARET YOL AĞINDA İDİ 

Geç Hitit Devletlerinden Tabal Krallığı Sınırları içerisinde bulunan Kayseri, Erciyes Dağı, Develi, Fıraktın İmam kulu, Taşçı, Gezbeli, Zamantı ve Seyhan ırmağı, Toros Dağları(Gümüş Dağları)
Tarihi ticaret yolu
Kaynak:Tacettin Belli ve Hande Duymuş 

MÖ 9. yüzyılın ikinci yarısında tarih sahnesinde boy göstermeye başlayan Tabal Krallığı, Anadolu’nun kalbinde bulunan jeopolitik konumundan ve sahip olduğu zengin ham madde kaynaklarından dolayı siyasi varlığını sürdürdüğü erken Demir Çağı süresince dış güçlerin ilgi odağı olmuş ve siyasi politikası bu duruma göre şekil almıştır. 

 TABAL: “(metal) dökmek”, tabiri “dökülmüş olan” ya da Tabali “metal döken” gibi Hurri kökenli kelimelerin yazıtlarda geçtiği belgelerle gösterilmiştir. 

Bu görüşler doğrultusunda Tabal isminin, Asur Devleti tarafından sınırları içerisinde muhtelif dağlar ve zengin demir yatakları bulunduran siyasi bir teşekkülü ifade etmek için kullanılan coğrafi bir terim olduğunu söyleyebiliriz.

TABAL KRALLIĞI
Bölge Erciyes Dağı, Ali Dağı, Yılanlı Dağ, Hasan Dağ, Bolkar Dağ ve Aladağlar[6] başta olmak üzere zengin dağ topluluğuna sahiptir. 

Bu dağlar arasında en önemlisi Erciyes Dağı olmakla birlikte haiz olduğu bu önem, kuşkusuz Hititler dönemine kadar dayanmaktadır. Antik dönemin ünlü seyyahı Strabon, Geographika eserinde Argoios’un  (Erciyes Dağı) bütün çevresinin ormanlarla kaplı olduğunu ve böylece kolaylıkla kerestecilik yapılabileceğini söylemektedir.

Bu durum göz önüne alındığında Tabal bölgesinin kereste açısından kısım kısım zengin olduğunu ve dış güçlerin bu bölgeyi neden ilhak etmeyi ya da vassal hâle getirmeye çalıştığını daha iyi göstermektedir. 

Tabal bölgesi topraklarını besleyen önemli akarsu ve göllere de sahiplik yapmaktadır. Bölgenin kuzey sınırını oluşturan Halys (Kızılırmak ) ve Halys’e dökülen Karasu (Sarımsaklısu) Delisu ve bölgenin güneydoğusunda kalan ve Akdeniz’e dökülen Seyhan nehri Tabal Krallığı’nın en önemli su yataklarını teşkil etmektedir.

Erciyes Dağı, bölgenin en önemli dağıdır. Sönmüş bir volkan olan Erciyes, 
3916 metre yüksekliği ile Orta Anadolu Bölgesi’nin en yüksek Dağı olmasının yanı 
sıra; tarih boyunca büyük ilgi odağı olmuş bir dini ve ticari merkezi konumundadır. 
Orta Anadolu’nun sönmüş volkanları arasında 3916 m yüksekliği ile ilk sırada gelen 
Erciyes Dağı’nın merkezi konisi etrafında irili ufaklı 68 adet volkan konisi 
bulunmaktadır. Bu durumda jeoloji kaynakları Erciyes Dağı’nı bir “volkanlar 
topluluğu” olarak kabul eder.

 Kayseri – Develi – İncesu arasında yer alan Erciyes 
Dağı volkan topluluğu geniş bir alanı kaplar. 

Tabal bölgesi Anadolu topraklarında bulunan merkezi konumundan dolayı önemli ticaret yollarını bünyesinde bulundurmaktadır. Batı Anadolu, Karadeniz, Doğu Anadolu, Mezopotamya ve Kilikya bölgesinden gelen ticaret yolları Tabal Krallığı’nın sınırları içerisinde kesişmektedir.

 Bu durum Tabal Krallığı’nı jeopolitik açıdan önemli bir duruma getirmekle birlikte ekonomik açıdan güçlü olmasını sağlamış ve aynı zamanda erken Demir Çağı’nın başta Asur olmak üzere Urartu ve Frigya gibi önemli devletleri tarafından kontrol altında tutulmak istenmiştir.

TİCARET YOLLAR
Tabal Bölgesi, konumu, jeopolitik ve jeostratejik önemi açısından tarihin ilk 
dönemlerinden günümüze kadar belli başlı askeri ve ticaret yollarının kavşak 
noktasına hâkim olmuştur. Batı Anadolu’dan, Karadeniz’den, Fırat ve Doğu Anadolu 
ile Kuzey Suriye ve Kilikya üzerinden gelen yollar bu bölgede kesişmektedir. 
Bölgenin belli başlı ana güzergâhlarını şöyle sıralamak mümkündür: 
a) Mezopotamya, yani Assur üzerinden gelen ve kuzeyde Orta Anadolu 
Üzerinden Hattuşa’ya kadar uzanan yol. 
b) Doğu Orta Anadolu üzerinden gelen ve Kilikya Bölgesini Pozantı ve 
Gülek Boğazı’na inen yola bağlayan yol 
c) Kayseri – Develi- Franktin – Karaköy – Kozan (Sisium) yolu 

Derleyen Nezir Ötegen