Bakırdağı, Mitolojik Dağlardandır

Bakırdağı, Mitolojik Dağlardandır
15 Ekim 2022 - 21:18
 
BAKIRDAĞI,TARİH SAHNESİNDE ÇOK ÖNEMLİ BİR YERE SAHİPTİR
BAKIRDAĞI, BÜYÜK HİTİT KRALI HATTUŞİLİ’NİN KAHRAMANLIK ESERİNİN OLDUĞU YERDİR.
BAKIRDAĞI, BÖLGEMİZDEKİ EN ESKİ VE 3 YANI IRMAK İLE ÇEVRİLİ KALEYE SAHİPTİR.
MİTOLOJİ DE BAKIRDAĞI,  
15. yüzyılda İbrâhîm bin Bâlî tarafından mesnevi nazım şekliyle yazılan, Acâ’ibü’l mahlûkât tercümesi olan Hikmet-nâme, astronomi, astroloji, kozmoloji, coğrafya, botanik ve zooloji gibi birçok kaynaktan beslenen eserde, Bakırdağı’nın mitolojik dağlardan olduğu yazılmıştır.( Duygu Kerti- s.72)
    Eserde; Dağ mitolojik Yer Ana kompleksine girmekle mitolojik tasvirlerde yeri kemer gibi kuşatan bir nesne olarak kabul edilmiştir (Bayat, 2007, s. 222). Türk mitolojisinde
dünyanın merkezi olarak kabul edilen Kafdağı’nın yanı sıra Altındağ, Demirdağ ve
Bakırdağ da mitolojik dağlardan olduğuna dikkat çekilmiştir.
Bakırdağ – Türk/Altay mitolojisinde Yeraltı Dağı. Değişik Türk dillerinde Bakırtav, Pakırtağ olarak da söylenir. Bakırdağ, mitolojide Altındağın yeraltındaki kısmı olarak düşünülür. Birbirinin uzantısı şeklinde olan mitolojik dağların en önemli üç tanesi şu şekildedir:
1. Altındağ: Gökyüzündedir. Dokuz rüzgârın kesiştiği yerde başlar.
2. Demirdağ: Yeryüzündedir. Dokuz ırmağın kavuştuğu yerdedir.
3. Bakırdağ: Yeraltındadır. Dokuz yeraltı denizinin birleştiği yerdedir.

KAYA ANITLARI VE BAKIRDAĞI
Anadolu'nun geniş bir alanında Hititlerden günümüze kalan birçok tarihi eser vardır. Bunların en etkileyici olanları şüphesiz, İlçemizdeki Fıraktın Kaya anıtı, Taşçı Köyündeki kaya anıtları, imamkulu köyündeki anıt, Gezbel’deki kaya anıtlarıdır.Binyıllar boyunca doğanın etkisiyle yıpranmış ya da insan eliyle tahrip edilmiş bu anıtlar, geçmişten günümüze bilgiler taşıyan hazineler sayılırlar. İşte bunlardan iki tanesi de Taşçı Köyümüzdedir.
HİTİT  KAYA ANITLARI – TAŞÇI I VE TAŞÇI II
Yazı Sistemi: Anadolu Hiyeroglifi
Kültür: Hitit, Luvi
Tarihlendirme: MÖ 13.yy
Develi’de Homurlu  Irmağı üzerinde Satı Köyü ile Bakırdağı arasında  Vadinin kireçtaşı kayalık yamaçlarında, yaklaşık 100 m aralıkla iki grup halinde düzleştirilmiş kaya yüzeylerine işlenmiş rölyefler bulunmaktadır.
 Bunlardan ilki, Taşçı A, yaklaşık 3 metre uzunluğundadır. Sağa dönük üç kişiyi gösteren rölyef, ilk olarak Hans Rott tarafından 1906 yılında fark edilmiştir.
Figürlerin üzerinde ve sol tarafta Luvi hiyeroglifi ile yazılmış yazılar vardır. (Anadolu’ya özgü bir yazı sistemi olan Luvice hiyeroglif yazısı; Mezopotamya çivi yazısına alternatif olarak geliştirildiği düşünülür. Luvice, görünüşte oldukça resimsel olmakla birlikte, heceler ve kelimeler için ayrı işaretlere sahiptir. Luvi hiyeroglifi, MÖ II. binyılda yaygın olarak kullanılan sembol ve piktogramlardan doğmuştur.)
Rölyefin alt bölümlerindeki detaylardan anlam çıkarmak neredeyse olanaksızdır. En soldaki figür bir kadın, onun önünde yer alan iki kişi ise erkektir. Sağdan sola yazılan yazıdaki ilk isim(?) kısmen okunmuş olup (…-li-zi), devamının şu şekilde olabileceği önerilmiştir: “Manazi, ordu katibi Lupaki’nin kızı, saray muhafızı Zida’nın oğlu(?), Kahraman Büyük Kral Hattusili’nin hizmetkarı” (Hawkins). En sağdaki figürün üzerindeki isim tamamlanmamıştır. Yazının sol bölümünde geçen Hattusili adı, III. Hattusili’ye aittir ve rölyefin 13. yy ortalarına ait olduğunu göstermektedir. Rölyefin yukarısındaki mağarada bulunan oyuklar ritüel amaçlı kullanılmak üzere açılmış olabilir.
İkinci rölyef, Taşçı B, ilk olarak S. Alp, E. Akurgal ve W. McCallien tarafından yapılan bir araştırma gezisi sırasında fark edilmiştir. Figürun kendisi oldukça iyi durumda olmasına rağmen, ileri uzanmış kollarının altında ve üstünde yer alan yazılar okunaklı değildir.Hitit Anıtları – Taşçı-Tayfun Bilgin
Not: 3 bin yıllık kaya yazıtlarının korunması için dere temizliği ve ahşap ince  bir köprü gerekebilir.
Derleyen Nezir Ötegen 
  

YORUMLAR

  • 0 Yorum